14. Tán huyền
The manifestation of the mystery

Thị chi bất kiến, danh viết Di.
Nhìn không thấy, gọi là Di.
We look at it, and we do not see it, and we name it ‘the Equable’.

Thính chi bất văn, danh viết Hi.
Nghe không thấy, gọi là Hi.
We listen to it, and we do not hear it, and we name it ‘the Inaudible’.

Bác chi bất đắc, danh viết Vi.
Nắm không được, gọi là Vi.
We try to grasp it, and do not get hold of it, and we name it ‘the Subtle’.

Thử tam giả bất khả trí cật. Cố hỗn nhi vi nhất.
3 điều ấy không thể suy cứu đến cùng. Cho nên hợp lại làm 1.
With these 3 qualities, it cannot be made the subject of description; and hence we blend them together and obtain The 1.

Kỳ thượng bất kiểu. Kỳ hạ bất muội.
Trên nó không sáng. Dưới nó không mờ.
Its upper part is not bright, and its lower part is not obscure.

Thằng thằng bất khả danh, phục qui ư vật.
Miên man dằng dặc mà không thể đặt tên. Rồi lại trở về chỗ không có gì.
Ceaseless in its action, it yet cannot be named, and then it again returns and becomes nothing.

Thị vị trạng chi trạng, vật chi tượng. Thị vị dịch hoảng
Đó là trạng thái của cái không trạng thái. Hình tượng của cái không có vật chất.
This is called the Form of the Formless, and the Semblance of the Invisible; this is called the Fleeting and Indeterminable.

nghinh chi bất kiến kỳ thủ. Tùy chi bất kiến kỳ hậu.
Cái có hoảng hốt, đón trước không thấy đầu, theo sau không thấy đuôi.
We meet it and do not see its Front; we follow it, and do not see its Back.

Chấp cổ chi đạo, ngự kim chi hữu. Năng tri cổ thủy, Thị vị đạo kỷ.
Giữ cái Đạo xưa để trị chuyện nay; biết cái đầu mối của thời xưa, ấy là nắm được giềng mối đạo.
When we can lay hold of the Dao of old to direct the things of the present day, and are able to know it as it was of old in the beginning, this is called (unwinding) the clue of Dao.