20. Dị tục
Being different from ordinary men

Tuyệt học ưu.
Dứt học, hết lo.
When we renounce learning we have no troubles.

Duy chi dự a, tương khứ kỷ hà.
Dạ với ơi khác nhau bao lăm?
The (ready) ‘yes’, and (flattering) ‘yea’; Small is the difference they display.

Thiện chi dữ ác tương khứ nhược hà.
Lành với dữ khác nhau mấy tầm?
But mark their issues, good and ill; What space the gulf between shall fill?

Nhân chi sở úy, bất khả bất úy. Hoang hề kỳ vị ương tai.
Cái mà người sợ, ta há không sợ, nhưng không đến nỗi hoảng hốt mất tinh thần.
What all men fear is indeed to be feared; but how wide and without end is the range of questions (asking to be discussed)!

Chúng nhân hi hi như hưởng thái lao, như đăng xuân đài.
Người đời hớn hở, như hưởng cỗ bàn, như lên đài xuân.
The multitude of men look satisfied and pleased; as if enjoying a full banquet, as if mounted on a tower in spring.

Ngã độc bạc hề kỳ vị triệu,
Riêng ta lặng lẽ, chẳng chút phô trương,
I alone seem listless and still, my desires having as yet given no indication of their presence.

như anh nhi chi vị hài.
y như trẻ thơ, chưa biết mỉm cười.
I am like an infant which has not yet smiled.

Luy luy hề nhược sở qui.
Dáng điệu phờ phạc, lênh đênh vô định.
I look dejected and forlorn, as if I had no home to go to.

Chúng nhân giai hữu dư, nhi ngã độc nhược di.
Chúng nhân có thừa, riêng ta thiếu thốn.
The multitude of men all have enough and to spare. I alone seem to have lost everything.

Ngã ngu nhân chi tâm tai.
Lòng ta ngu dốt thay, mù mịt tay.
My mind is that of a stupid man; I am in a state of chaos.

Độn độn hề chúng nhân chiêu chiêu, ngã độc hôn hôn.
Người đời sáng chói, riêng ta mịt mù.
Ordinary men look bright and intelligent, while I alone seem to be benighted.

Chúng nhân sát sát, ngã độc muộn muộn.
người đời trong trẻo, riêng ta hỗn độn
They look full of discrimination, while I alone am dull and confused.

Đạm hề kỳ nhược hải. Liêu hề nhược chỉ.
Vắng lặng như biển khơi, vi vu như gió thổi.
I seem to be carried about as on the sea, drifting as if I had nowhere to rest.

Chúng nhân giai hữu nhi ngã độc ngoan thả bỉ.
Mọi người đều có chỗ dùng, riêng ta ngu xuẩn, thô kệch.
All men have their spheres of action, while I alone seem dull and incapable, like a rude borderer.

Ngã độc dị ư nhân, nhi quí thực mẫu.
Riêng ta sống khác người, vì không lìa xa «mẹ thiên nhiên».
(Thus) I alone am different from other men, but I value the nursing-mother (the Dao).